Quilten is een sociale bezigheid. Dat is ook te zien aan de tradities rond quilten: patchwork rond het huwelijk, vriendschapsquilts en pioniersquilts. Al deze tradities worden op deze pagina beschreven.

Quilten en het huwelijk

De patchwork techniek is typisch iets wat van generatie op generatie werd overgeleverd. Meisjes werden al heel jong met het quilten in aanraking gebracht. Ze leerden als kind al om lapjes in eenvoudige patronen aan elkaar te naaien.
Eén van de tradities was dat een jonge vrouw dertien quilts gemaakt moest hebben om te kunnen trouwen. Voor het huwelijk werd dan vaak in de verlovingstijd de dertiende quilt gemaakt, als een soort gelegenheidsquilt.
Het gebeurde ook wel dat een bruidegom een zogenaamde ‘freedom-quilt’ inbracht. Dat was een quilt die speciaal voor zijn eenentwintigste verjaardag gemaakt werd. Het was gebruikelijk dat er bij speciale gebeurtenissen in de familie een quilt werd gemaakt. Het ging dan vaak om een huwelijk, een geboorte of het overlijden van een geliefd persoon.

Vriendschapsquilts

Rond 1840 kwam de trek naar het Westen op gang. In die tijd ontstond de gewoonte om elkaar als herinnering een vriendschapquilt mee te geven. Familie en vrienden maakten met elkaar een grote quilt die bestond uit verschillende blokken. Iedere persoon maakte een eigen, eenvoudig blok. Op dat blok werd een spreuk of bijbeltekst of wens gezet. Dit blok werd dan vaak ook met onuitwisbare inkt ondertekent of er werd een naam op geborduurd. Zo ontstond een heel persoonlijke quilt met vaak grote emotionele waarde.

Pionier quilts

Bij de zoektocht naar land of naar goud, gingen heel wat mensen steeds verder op reis naar het Westen. Ze konden bij die lange reizen niet zoveel meenemen. Daarom waren ze heel zuinig op de stoffen die ze mee konden nemen. Lege meelzakken of versleten kleding kregen zodoende vaak een plaatsje in een quilt: dit hergebruik kwam vaak ook voort uit gebrek aan financiële middelen. De patchworkpatronen die de pioniers gebruikten of ontworpen, werden vaak geïnspireerd door de dingen die ze onderweg tegenkwamen of beleefden.
Pioniers quilts werden gemaakt van felgekleurde katoenen stoffen met kleine patroontjes. Stoffen met kleine patroontjes zijn nog steeds erg geliefd bij het quilten.

Eenvoudige quilts

Na 1850 werden de meeste patchwork-quilts van geometrische vormen gemaakt. Deze techniek was eenvoudiger voor op de huifkar of in de eenvoudige huizen. Het appliqueren was daarvoor net iets te ingewikkeld. Niet alle quilts werden gequilt. Bij sommige quilts werden de drie lagen aan elkaar geknoopt.