Wilma Karels | Patchwork & Quilten

De oorsprong van het quilten

Hoe is de traditie van het quilten ontstaan? Zelfs de kruistochten hebben aan het decoratief quilten bijgedragen. Quilten werd in oude tijden vooral voor nuttige doeleinden gedaan. Lees op deze pagina hoe het ontstaan is.

Lange traditie

Het quilten is niet zomaar enkele tientallen jaren geleden uit de lucht komen vallen. Het quilten heeft een hele lange traditie. Al eeuwen geleden werd het gedaan. Tijdens allerlei archeologische opgravingen zijn restanten van quilts naar boven gekomen. De precieze oorsprong van het quilten blijft echter niet helemaal duidelijk. Wel is bekend dat de Romeinen al quilttechnieken gebruikten om quilts te maken. Ze maakten bijvoorbeeld gequilte kussens en dekens. Het woord quilten is afkomstig van het Latijnse woord ‘culcita’. Dat betekent ‘gevulde zak’. Later is dit het woord ‘quilten’ geworden, via verbasteringen in diverse talen.

Kruistochten

In de tijd van de kruistochten (11e eeuw) kwamen de kruisvaarders in aanraking met de geappliqueerde tenten en banieren en de gequilte kleding van de Saracenen. Dit sprak waarschijnlijk nogal tot hun verbeelding, want ze introduceerden deze quilttechnieken in Europa toen ze terugkeerden van hun kruistochten. Je zou dus kunnen zeggen dat de christenen het quilten in Europa hebben gebracht. Vanaf die periode droegen bijvoorbeeld soldaten gequilte jassen. Deze jassen boden goede bescherming tegen de kou en tegen de primitieve wapens van die tijd. Quilten was in die tijd dus niet zozeer een hobby, maar kon juist van levensbelang zijn.

Decoratief quilten

In het zuiden van Europa, in Italië, kreeg het quilten al vrij snel een decoratieve functie. Prachtige ontwerpen werden extra opgevuld, zodat er nog meer reliëf ontstond. Deze techniek werd ’trapunto’ genoemd. Deze techniek is een nog steeds bestaande quilttechniek. Een ander woord voor trapunto is ‘Matelassé’. Ook in Nederland kwam deze techniek overigens voor. Vooral in de Zaanstreek werd het veel toegepast. Het heette daar ‘Zaans stikwerk’.

Kleding

Zoals gezegd, werd quilten in eerste instantie vooral gebruikt voor het maken van kleding. In de achttiende eeuw droegen mannen gequilte vesten. Maar niet alleen de mannen hadden gequilte kleding. Ook de vrouwen hadden hun deel: zij droegen gequilte onderrokken. Deze gequilte onderrokken hadden een tussenvulling van wol. Naast het feit dat deze met wol gevulde onderrokken erg lekker warm zaten, deden ze de bovenrok ook mooi opbollen. Dat vond men in die tijd mooi.

Terug naar overzicht