Wilma Karels | Patchwork & Quilten

Quilts met een boodschap

Het is niet altijd gemakkelijk om rechtstreeks te zeggen wat je bedoelt, vooral niet als er gevaar dreigt. Dat zie je ook in de geschiedenis van patchwork en quilten terug. In allerlei omstandigheden werden quilts gebruikt om een boodschap uit te dragen. Lees er over op deze pagina.

Hervormingsbewegingen

Een quilt is een geschikt medium om in bedekte termen een verhaal te vertellen. Vrouwen konden er hun gedachten, wensen en eisen door kenbaar maken. In de negentiende eeuw hadden vrouwen namelijk niet zo veel in te brengen in het maatschappelijke leven. Door de naamgeving van hun quilts konden ze toch iets van zich laten horen. Ze gingen ook in georganiseerd verband voor liefdadige of politieke doeleinden quilts maken. Met hun naaiwerk ondersteunden zij de hervormingsbewegingen. Het gaf hun de gelegenheid leden te werven en met anderen in contact te komen.
Op deze manier waren vrouwen actief voor bijvoorbeeld de afschaffing van de slavernij.

Burgeroorlog

Tijdens de burgeroorlog van 1861 tot 1865 droegen vrouwen aan beide zijden hun steentje bij door bijvoorbeeld quilts te maken voor de soldaten in het leger. Ze maakten daarnaast ook quilts voor verlotingen. De opbrengst van deze verlotingen werd gebruikt om de kostbare oorlog te helpen financiëren.
Er zijn erg veel quilts uit die periode bewaard gebleven. Dit geeft aan dat er een behoorlijke hoeveelheid quilts gemaakt moet zijn in die tijd. Een geliefd patroon voor patchwork was in die tijd de vlag van het eigen land. Sympathisanten van één van beide partijen knipten de vlag in duizend stukjes en maakten daarvan een nieuw patroon voor een quilt.

Alcoholgebruik

Eén van de ideële doelen waar de vrouwen zich met hun patchwork sterk voor maakten, was de beperking van het alcoholgebruik. Quilts werden vaak in blauw-wit gemaakt, de officiële kleuren van de instelling voor drankbestrijding. Veel dames zetten zich hiervoor in. Waarschijnlijk ook omdat zij aan den lijve ondervonden wat drankmisbruik voor schadelijke gevolgen kan hebben.

Vrouwenkiesrecht

Vanuit de naaiclubs werd ook fel gestreden voor het vrouwenkiesrecht. De politieke leidsters die dat opleverde, keken echter al vrij snel neer op het handwerk. Ze vonden dat vrouwen wel iets beters met hun tijd konden doen. In plaats van het huishoudelijk gebruik, kon het patchwork en quilten beter gebruikt worden voor het maken van banieren en vlaggen. Deze banieren en vlaggen konden dan gebruikt worden in de protestdemonstraties en optochten.

Weerstand

In de laatste decennia van de negentiende eeuw begonnen de quilts met een boodschap wat weerstand op te roepen. Als reactie ontstond een nieuw soort quilts. Het waren de Victoriaanse ‘crazy-quilts’. Deze quilts waren gemaakt van ogenschijnlijk willekeurig geplaatste lapjes die in grillige vormen waren geknipt. De industrie speelde hierop in door afvallapjes te koop aan te bieden. Ook werden er stoffen met grillige patronen gedrukt, zodat een crazy-quilt in blokvorm aan elkaar gezet kon worden. De lapjes werden op een ondergrond vastgezet met borduursteken, zodat het geheel er nog drukker uit ging zien. Het heel druk versieren van het interieur was in deze tijd namelijk gebruikelijk. Ook quilts werden hier veelvuldig voor gebruikt.

Terug naar overzicht